Doğal dil isleme araştırmalarının odağı, bilgisayara dayalı uygulamaların doğal dil anlamı ile uyumlu hale getirilmesini sağlamak ve böylece insan ile makine arasındaki iletişimi kolaylaştırmaktır. İnsan dillerini bilgisayara “öğretmek” de yapay zeka çalışmalarının ideallerinden biriydi. Su anda mevcut programlar ve donanımlarla bu idealin gerçekleştirildiği söylenemese de bu yolda hayli yoğun çalışmaların bulunduğu söylenebilir. Bu konuda yurdunuzda da bazı çalışmalar vardır. Bunların başında “Türkçe Doğal Dil İşleme Projesi” gelmektedir. NATO tarafından desteklenen bu proje ODTÜ, Bilkent Üniversitesi ve Halıcı Bilgisayar Şirketi tarafından yürütülmektedir. Yine bahsi geçen üniversitelerde bu alanda lisansüstü düzeyinde tez çalışmaları yapılmıştır.

 

Bilgisayar görüntü ve imaj dönüştürme sistemleri genellikle aşağıdaki konularla ilgilenmektedir:

· Uygun alt işlemlere bölünme,

· Orta seviye ve nihai sonuçlar için temsil şekillerinin tarifi,

· Fiziki kanunların kullanımı ve tanımlanması,

· Teşhis, takdim ve tecrübe kullanımı üzerine temellenmiş bilgi,

 

Bu görevler çözülecek çok sayıda özel problemler gerektirir. İşlemler; kenarların parlaklığı, yönlendirme kenarları, yansıma kenarları gibi hususları gerektirir. İmaj dönüştürme işlemi, imaj verisinin yönetiminde kullanılan bütün bilgisayar operasyonlarını kapsar. Özellikle görüntüleri bir diğer görüntülere dönüstürür. Mesela filtreleme, düzeltme, netlik ayarlama, geometrik düzenleme ve hataları giderme gibi.

Bilgisayar görüntü ve imaj dönüştürme ile yakın alanlar; model tarifi ve imaj işlemini kapsamaktadır. Model tarifinin ana amacı bir nesnedeki çeşitli açık özellikleri meydana çıkarmaktır. Harflerin ve rakamların okunması buna örnek olarak verilebilir.

 

Robotların davranışlarını daha “zeki” yapmak için yapay zeka teknikleri kullanılır. Buna bir örnek robotların hatalara verebileceği tepkidir. Bir planın icrası anında hiç beklenmeyen bir hareket ortaya çıkabilir. Çalışma esnasında robotun bu anormal durumu fark edip olaya uygun reaksiyonu göstermesi gerekmektedir. Örneğin montaj hattında çalışan bir robot eline arızalı bir parça geldiğinde bu parçayı monte etmeyip sağlam olanı ile değiştirebilmelidir.

Bir uzman sistem, sınırlı bir sübjektif saha için uzman bilgisini depolayabilir, mantıksal sonuçları takip etmek suretiyle problemleri çözebilir. Uzman sistem; veri işleminden bilgi işlemine bir geçiş olarak ifade edilebilir ve aynı zamanda algoritmalar ile sonuç çıkarma mekanizmaları da yer değiştirilmiştir .Buradaki temel çalımsa; daha önceden yapılmış gelişmeleri temsillendirme, sembolik açıklama işlemlerini ve karmaşık bilgi yapılarını kolaylaştıran programlama dillerini geliştirmek olmuştur. Bu bilgi, bilgi tabanında saklanır ve problem çözme stratejileri, sonuç çıkarma mekanizmalarında tespit edilmiş sekliyle islenir.

Bir uzman sistemin yapım işlemi genellikle “bilgi mühendisliği” olarak isimlendirilir. Bu yapım işlemi; tipik olarak özel bir bilgi alanında bilgi mühendisi olarak anılan uzman sistem yapımcısı ile bir veya daha fazla sayıdaki uzman kimseler arasındaki etkileşim yapısını kapsamaktadır. Bilgi mühendisi,uzman sahıslardan, onların belli bir problemin çözümü için ortaya koydukları prosedürleri, stratejileri ve kuralları değişik yöntemlerle çıkarmakta ve bu bilgileri uzman sistem mantığına uygun hale getirdikten sonra uzman sistem içine yerleştirmektedirler.